نویسنده: عرفان کسرایی

مقدمه

در قسمت های پیشین نشان دادیم مجریان برنامهء فریب عمومی با جعل و سوء استفاده از ناآگاهی عمومی از علم و گسترهء واژگان علم و فلسفه، به جهت اثبات درستی محصولات و خدمات اغواگرانه، به گونهء زایدالوصفی اصرار دارند محتوای برنامه خود را "علمی" یا بعبارتی مورد تایید علم معرفی نمایند. مجریان برنامهء فریب عمومی عمدتاً به غلط، متافیزیک را به عنوان (فیزیک جدید) یا پدیده هایی که به گمان آنها، فیزیک از تبیین و تفسیرشان ناتوان است جعل می کنند. در قسمت پیشین نیز به تحلیل شاخص های فهم عمومی از علم و فن آوری، باور به ماوراء الطبیعه و پدیده های پارانرمال و همچنین موضوع فالگیری پرداختیم. اینک و در ادامه سلسله مقالات " فهم عمومی از علم و تکنولوژی"به بررسی یکی از محصولات پرفروش برنامهء فریب عمومی، یعنی سنگ ماههای تولّد خواهیم پرداخت.

‌3.1 خواص سنگ ها

تردیدی نیست که اگر فروش آویزهای سنگی صرفاً به عنوان یکسری محصولات زینتی و هنری تلقی میشد ما به این موضوع نمی‌پرداختیم و در آن‌صورت چنین محصولاتی دیگر زیرمجموعه محصولات یا خدمات برنامه فریب عمومی قرار نمی گرفتند. فراموش نکنیم مقصود از برنامهء فریب عمومی‌، الزاماً برنامه های سازمان یافتهء کلاهبرداری اقتصادی یا نظایر آن نیست. برای نمونه موسسه ای که با وعدهء ساخت مجتمع های مسکونی از عده زیادی پول دریافت کرده و متواری شده را در نظر بگیرید. طرح چنین موسسه ای اگرچه مبتنی بر فریب و جعل و اغفال بوده اما آنرا نباید زیرمجموعهء برنامهء فریب عمومی (با تعبیری که در اینجا مطمح نظر ماست) در نظر گرفت. در تعبیری که ما از برنامهء فریب عمومی در نظر داریم مجریان این برنامه با جعل عناوین ساختگی (در اینجا مانند سنگ درمانی و نظایر آن) ناآگاهی عمومی از محتوای دانش و بعبارتی روش علمی Scientific method را هدف گرفته اند و به واسطهء آن و با بهره گیری از دوری مخاطبان از دانش، کسب درآمد می نمایند. در این مورد بخصوص طراحان برنامه فریب عمومی اصرار دارند که بگویند خواص ماورایی سنگ ها در علم نیز اثبات شده است! آنها فیروزه ، عقیق ، مروارید ، آماتیست ، یشم ، مرجان ، لاجورد ، یاقوت ، زمرد و ... را با این ادعا که هر یک اثری شفابخش و خاصیتی درمانی در بهبود روماتیسم و کمردرد و ورم مفاصل دارند با قیمت های کم یا زیاد به فروش میرسانند. 

بکارگیری عبارات مبهم و کلی گویی های بی پشتوانه وجه اشتراک غالب شعارهای تبلیغاتی اینگونه محصولات است. برای نمونه در یکی از تبلیغات اینترنتی سنگ های درمانی چنین آمده است:

{سنگ های موجود در طبیعت همانند گیاهان و حیوانات دارای خواص مهم طبی و غیرطبی(؟؟) هستند. دانشمندان امروزه به خوبی متقاعد شده اند(؟؟) که سنگ بر ماده اثر گذار است. سنگ هم امواج را دگرگون می کند و هم امواجی را از خود ساطع می کند!}

به وضوح آشکار است که هیچ منبع مستقلی در تایید این ادعا که (دانشمندان امروزه متقاعد شده اند) ارائه نمی شود و مشخص نیست کدام دانشمندان و مطابق با کدام پژوهش ها به خوبی متقاعد شده اند که سنگ بر ماده اثر گذار است! هیچ اشاره ای نمی شود که مقصود از خواص طبی و غیرطبی سنگها دقیقاً چیست یا امواجی که سنگ ها از خود ساطع می کند چه کیفیتی دارند و چه نوع امواجی هستند و در کدام آزمایشگاه می توان صحت این ادّعا را آزمود!

بد نیست توجه داشته باشیم که سنگ های زینتی کمیاب با بلورهای زیبا و خیره کننده خواه ناخواه ، طرف توجه انسان است و بنا به جنبه زیبایی و زینتی آن مورد استفاده قرار میگیرد. امّا به نظر می رسد مجریان برنامه فریب عمومی با بهره گیری از همین موضوع، طرحی برای فروش سنگ ها و کانی های کم ارزش که به وفور در طبیعت یافت میشود در انداخته اند. آنان در این طرح با سوء استفاده از ناآگاهی عمومی از محتوای دانش ، خواص عجیبی برای این سنگ ها جعل کرده اند و حتی نسخه های طبی در درمان اقسام بیماری ها پیچیده اند.

عبارات زیرعیناً و بی کم و کاست از کتابچه ها و بروشورهای مربوط به تبلیغات خاصیت درمانگری سنگها نقل شده است:

* لعل بنفش یا «سنگ شفابخش اساسی» یکی از مهم ترین سنگ های شفابخش است که همه (انرژهای منفی) را بیرون می راند. برای دور کردن نیروهای منفی از وجود خویش، می توانید چند سنگ لعل بنفش را در خانه یا دفتر کار خود نگهداری کنید. اگر از نگرانی و اضطراب رنج می برید یا مشکل تنفسی دارید، چند تکه از این سنگ را در جیب پیراهن خود بگذارید تا نزدیک سینه تان باشد. لعل بنفش همچنین برای میگرن و دردهای مفاصل مفید است!

* بعضی ها می گویند یشم سبز خوش شانسی می آورد.

*الماس یا «سلطان سنگ ها» باعث تقویت انرژی های درونی فرد می شود و تردید و دودلی و بی ثباتی او را از بین می برد. هر چه کیفیت این الماس بهتر باشد، اثر آن بیشتر است. الماس باعث تحرک و شادابی شخص می شود و عزت نفس را افزایش می دهد.

* هماتیت یا «سنگ استرس» نوعی کریستال است که برای تقویت منطق، توانایی های ریاضی، تفکر منطقی و دانش عمیق به کار می رود. این سنگ همچنین خلاقیت فرد را افزایش می دهد و باعث افزایش تمرکز می شود. هماتیت هر گونه امواج منفی را به سوی صاحب آن باز می گرداند و مانع از استرس و فشار روحی می شود. این کریستال مثل تکه ای آهن ربا، درد پا یا درد کمر را جذب می کند!! و برای رفع دردهای عضلانی یا مفاصل نیز مفید است. هماتیت برای رفع بی خوابی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

برای نمونه درمی یابیم که مجریان برنامه فریب عمومی از بکارگیری تعابیر گنگ و مبهم هیچ ابایی ندارند. در تشریح خواص درمانی لعل بنفش یکبار میگویند این سنگ "انرژی های منفی" را دور نگاه میدارد و در جملهء بعدی از "نیروهای منفی"! صحبت میکنند. بعبارتی آنها می دانند که مخاطب ناآگاه تفاوت نیرو و انرژی را نمی داند و از همین رو در استخدام واژگان و بیان جملات تبلیغاتی خود چندان هم وسواس به خرج نمی دهند. به همین ترتیب در بروشورهای تبلیغاتی خود ، مخاطب ناآگاه را به لحاظ استدلالی با انبوهی اطلاعات مخدوش و بی پایه هدف قرار می دهند. مجریان برنامه فریب عمومی در تبلیغات محصولات و خدمات خود ، صفحات را با حجم زیادی از اصطلاحات و واژگان نامربوط و اعداد و ارقام و نقل قول های غیر مستند سیاه میکنند تا بدین ترتیب محتوای برنامه خود را در نظر مخاطبانِ دور از دانش، غنی نشان بدهند.

برای نمونه به متن تبلیغاتی زیر که نشانه های خوش شانسی! را دسته بندی کرده توجه کنید:

متولدین فروردین :
_ رنگ شانس : قرمزملایم
_ اعداد شانس : 6 ، 9 ، 15 و 343
_ روز اقبال : سه شنبه
_ همراهان مناسب : مرداد ، خرداد ، آذر

متولدین اردیبهشت :
_ رنگ شانس : صورتی وآبی روشن
_ اعداد شانس : 5 ، 6 ، 13 ، 188 و 4524
_ روز اقبال : جمعه
_ همراهان مناسب : تیر ، شهریور ، دی ، اسفند

متولدین خرداد :
_ رنگ شانس : نارنجی
_ اعداد شانس : 3 ، 5 ، 24 ، 433 ، 2545
_ روز اقبال : چهارشنبه
_ همراهان مناسب : مرداد ، فروردین ، مهر ، بهمن

متولدین تیر :
_ رنگ شانس : سفید نقره ای ، آبی نیلی
_ اعداد شانس : 2 ، 4 ، 12 ، 456 و 9742
_ روز اقبال : دوشنبه
_ همراهان مناسب : اردیبهشت ، اسفند ، آبان

متولدین مرداد :
_ رنگ شانس : زرد طلایی
_ اعداد شانس : 1 ، 4 ، 34 ، 653 و 6743
_ روز اقبال : یکشنبه
_ همراهان مناسب : فروردین ، آذر

متولدین شهریور :
_ رنگ شانس : قهوه ای و کرم
_ اعداد شانس : 0 ، 5 ، 16 ، 888 ، 6848
_ روز اقبال : چهار شنبه
_ همراهان مناسب : دی ، اردیبهشت

متولدین مهر :
_ رنگ شانس : بنفش وقهوه ای
_ اعداد شانس : 2 ، 6 ، 16 ، 432 ، 9143
_ روز اقبال : جمعه
_ همراهان مناسب : آذر ، بهمن ، خرداد

متولدین آبان :
_ رنگ شانس : قرمز روشن وسیاه
_ اعداد شانس : 3 ، 5 ، 7 ، 8 ، 9 ، 83 و 659
_ روز اقبال : سه شنبه
_ همراهان مناسب : تیر واسفند

متولدین آذر :
_ رنگ شانس : آبی وسفید
_ اعداد شانس : 3 ، 12 ، 582 ، 934 و 2343
_ روز اقبال : پنجشنبه
_ همراهان مناسب : فروردین ، مهر ، مرداد ، بهمن

متولدین دی :
_ رنگ شانس : سفید وقهوه ای
_ اعداد شانس : 8 ، 9 ، 62 ، 122 ، 7544
_ روز اقبال : شنبه
_ همراهان مناسب : شهریور ، اردیبهشت

متولدین بهمن :
_ رنگ شانس : آبی تیره
_ اعداد شانس : 4 ، 8 ، 10 ، 84 ، 915 و 999
_ روز اقبال : یکشنبه
_ همراهان مناسب : خرداد ، آذر ، مهر

متولدین اسفند :
_ رنگ شانس : آبی آسمانی وقهوه ای روشن
_ اعداد شانس : 7 ، 11 ، 73 و 354
_ روز اقبال : پنج شنبه
_ همراهان مناسب : اردیبهشت ، تیر ، دی ، آبان

3.2 اطلاعات مخدوش و مجعول
مجریان برنامه فریب عمومی در تفسیر خواص سنگ ها و تبیین این ادعا که سنگ ها چطور می توانند درمان کنند به انتشار داده های مجعول و اطلاعات مغلوط دست میزنند. برای نمونه در یک نمونه تبلیغات سنگ درمانی! اینطور آمده است:

شعور وآگاهی توسط مرکز روحی وماورائی که روی کالبد جسمی ما سوارشده وبرکالبد بدن تسلط دارد مرکز دریافت وپخش شعور وآگاهی از هستی به بدن ما میباشد که 5000 سال پیش در چین وژاپن و 1000 سال پیش در ایران توسط ابن سینا و از 500 سال پیش در هند و انگلیس وآمریکا و اروپا واسترالیا وافریقا کشف شد! دانش عظیم درمان سنگ(؟؟) توسط دانشمندان ایرانی ازجمله ابن سینا(؟) اینگونه کشف شد که سنگ علاوه بر انرژی ازخود شعور وآگاهی صاتع (صاتع یا ساتع؟) میکند وازبرخورد این شعوربامراکز دریافت شعوریعنی چاکرا، چاکرا فعال شده وجوارح اطراف خودرا درمان نموده و روی حالات روحی روانی واحساسی فرد تأثیر میگذارد.؟؟؟


به هر ترتیب می بینیم مجریان برنامه فریب عمومی نه تنها در بکارگیری واژگان مغلوط حساسیتی بخرج نمی دهند بلکه باکی از املای نادرست کلمات نیز ندارند و بنا را بر این گذاشته اند که مخاطب ناآگاه به قدر کافی مستعد پذیرش برنامه فریب هست. سپس در توجیه عملکرد سنگ ها از اصطلاح خودساخته "علم چاکراشناسی" استفاده میکنند و هر دسته از سنگها را مربوط به یکی از همین چاکراها می دانند. برای نمونه ادعا میکنند:

سنگهای مرتبط با چاکرای 1 : لعل قرمز، نارسنگ، کوارتز دودی، تورمالین سیاه، هماتیت، ژاسب قرمز، ابسیدین، یاقوت هستند .

و سنگهای مرتبط با چاکرای 2: عقیق قرمز، چشم ببر، عقیق، کارنلین، اپال، ژاسب نارنجی.
و ....

هستند و در ادامه با ارائه اطلاعات نادرست و غیرمستند بیماری ها را به فعالیت چاکراها منتسب میکنند .

در یک نمونه از اطلاعات مجعول تبلیغات برنامه فریب عمومی چنین آمده است:

"در اینجا من بیماری های مربوط به هر قسمت بدن را با ذکر نام چاکرای مربوط به آن چاکرا مورد برسی قرار خواهم داد و ارتباط آنها را با با چاکرای مربوط به آن عضو بیان میکنم تا پزشکان عزیز این آب و خاک بتوانند علم فراموش شده ابن سینا(؟) را در مملکتی که عده ای با جهل با آن می جنگند را زنده کنند .فقط باید به یاد داشته باشید که ممکن است هر بیماری مربوط به چند چاکرا بشود .باید توجه داشت که تحت تاثیر قرار دادن چاکرا به وسیله رنگ چاکرا کمک زیادی به شما خواهد کرد تا به علت بیماری وعلت درمان وسنگ مربوط به درمان هر فرد را پیدا کنید در ذیل به طور اجمال به کم کاری و بدکاری چاکرا های هفتگانه اشاره میکنیم که اگر هریک از این هفت چاکرا کارنکند چه بیماری هائی میتواند فرد را تهدید کند:

و در ادامه می نویسد:

اگر چاکرای 1 خوب کار نکند امراض ذیل میتواند فردرا تهدیدکند :

اندوه،محرومیت،ترس از طرد شدن،ترس از شکست،ترس از فقدان،ترس نموی،بی تفاوتی،بی هویتی،بی امیدی،احساس گناه،ترس از تاریکی،بی علاقگی،شک و تردید،کم جراتی،یاس،افسردگی،بد بینی،علاقه وافر،خود شیفتگی،کناره گیری،احساس قربانی شدن،نامطمئن بودن،ضربه جسمی و روحی، کمرویی،شرم و حیا، بی حسی،حقارت،خود کم بینی،وحشت،افسوس خوردن،اضافه وزن،فشار خون پایین،انباشتگی منفی،کم خونی،خستگی،یائسگی میتواند فرد را تهدید کند. (؟؟)

همچنین برای کم کاری چاکراهای 2 و 3 و ... اقسام ناخوشی ها و امراض و اصطلاحات نامربوط را ذکر میکند:

ترس از رها شدن، ترس از طرد شدن، ترس از مرگ، ،رشک،خشونت، نفرت، طعنه آمیزی، بی استدلالی،خشم،بد بینی، وسواس، شکوه، انتقام، آزردگی، تنهایی، نامطمئن بودن، سوءظن، حسادت، عصبی بودن، احساس تملک، هراس، احساس تعقیب، کابوس های شبانه، فراموش کاری، پروستات، مشکلات تنفسی،اختلال هورمونی،ناراحتی کبد و ریه، گرفتگی نایژه،اسم،ارتروز،صرع،مشکلات قاعدگی، یائسگی، ترس از ارتکاب جرم، بی تصمیمی، بی قراری، انگیزش ناگهانی، توهم، اضطراب، پرخاشگری، پریشانی فکر، رویایی بودن،عیب جویی، گیجی، شک داشتن به خود، سخت گیری، تفره (؟؟؟؟ تفره یا طفره؟) رفتن،اشتغالات ذهنی، تعصب،مالکیت، نگرانی،احساس برتری، تمرکز ضعیف، وحشت، وسواس، باریک بینی، افسوس خوردن، ناراحتی پوستی، مشکلات مجاری ادرار، سوختگی،زخم ماهیچه ای،مشکلات گلو،عفونت ویروسی،زخم،بثورات پوستی،فشار خون بالا،نقص ایمنی بدن،عفونت،تب،سرما خوردگی،انفولانزا، سطح کلسترول، بی خوابی، قند خون، گرفتگی شانه، اگزما، ناراحتی هاضمه و ...

و هیچ توضیح قانع کننده ای در این خصوص ارائه نمیدهد . به فرض اگر بپذیریم آنفولانزا یا اگزما یا مشکلات گلو یا آرتروز ناشی از کارکرد نادرست چاکراها باشد امّا سوختگی که مبتنی بر عامل بیرونی است چطور ممکن است به میزان فعالیت این به اصطلاح چاکراها مرتبط باشد؟

مجریان برنامه فریب عمومی ادعا می کنند بین خواص سنگ ها و ماه های تولّد و موقعیت ستارگان و سیارات یک سنخ همبستگی وجود دارد. متن زیر عیناً از کتابچه های تبلیغاتی سنگ های شفابخش، در باب خاصیت درمانگری این سنگ ها و ربط این خواص با موقعیت ستارگان و اجرام آسمانی نقل شده است:

{هر یک از سنگهای موجود در طبیعت خاصیتی ویژه و منحصر به فرد دارد، انرژی از امواج کیهانی عبور میکند و به واسطهء سنگهایی که بر گردن آویخته اید یا به نحوی با بدن شما در تماس قرار گرفته اند به شما منتقل می شود... علاوه بر این دانشمندان بر این باورند (؟) که هر سنگ با متولد ماه خاصی ارتباط بیشتر و بهتری برقرار میکند (؟؟) و می تواند برای درمان بیماری ها یا متعادل کردن قوای روحی و دمای او مثمر ثمر باشد! به خاطر داشته باشید که برای متولدین هر ماه علاوه بر سنگ مخصوص خود او، چندین سنگ دیگر هم مفید باشد... }

اختربینی مدعی رابطه ای علّی بین نشانه های غیب گویی (ستارگان و سیارات) و رویدادهای متناظر با آنهاست. این دیدگاه مبتنی بر باورهای بابِلیان است که معتقد بودند هر یک از هفت سیاره تاثیرگذار بر زندگی ما (خورشید، ماه، تیر، زهره، بهرام، کیوان، و برجیس) تخت خدایانی است و هر یک از خدایان تاثیری متفاوتی بر زندگی ما می گذارند. اختربینان و فالگیران زمانه ما اصرار دارند که به جای واژگانی نظیر خدایان و ...، از تاثیرات اجرام آسمانی و نیروهای گرانشی و الکترومغناطیس صحبت کنند. اما نه بابِلیان و نه مجریان برنامه فریب عمومی زمانه ما هیچکدام اشاره ای نمی کنند که روابط علّی و معلولی مورد ادعای آنها بین اجرام آسمانی و امور انسانی چطور برقرار میشود. آنها مدعی اند تمامی خصوصیات جسمانی و روانی انسان ها نه از توارث و محیط آنان بلکه از آرایش خاص ستارگان و سیارات به هنگام تولدّشان نشات میگیرد. با توجه به آنچه که بابِلی ها در آن روزگار از گیتی میدانستند چنین دیدگاهی نامعقول نبود. هرکسی می تواند ببیند که موقعیت اجرام آسمانی با فصول همبسته است. اما هیچ مدرکی در دست نیست که نشان دهد همبستگی بین شخصیت انسان ها و موقعیت ستارگان وجود دارد. آنها میگویند: مردم زاده شده تحت تاثیر سیاره یا صورت فلکی ویژه ای خصلت های انسانی، الهه ای یا جانوری برگرفته از نام آن سیاره یا صورت فلکی یا سیاره را کسب میکنند. متولدین تحت نشان آریس (حَمَل) قوچ وَش هستند. بی باک ، بی تاب، و پرانرژی، حال آنکه متولدین تحت نشان تارووس (ثور) ورزاووَش هستند – بردبار، سرسخت و لجباز! امّا اشاره ای نمی کنند که چرا و چگونه به این نتیجه رسیده اند.
سنت آگوستین با خود اندیشید اگر واقعاً ستارگان، سرنوشت ما را رقم میزنند آنگاه دوقلوهایی که در یک زمان و مکان به دنیا آمده اند باید از یک نوع زندگی برخوردار باشند. هنگامی که وی از وجود یک دوقلو (یکی برده و یکی اشراف زاده) آگاه شد دست از اعتقادش به اختربینی شست و به منتقد بی پردهء آن تبدیل شد. در دوران ما هم تلاشهای بسیاری برای تایید آماری تاثیر آرایش ستارگان و ماه تولّد بر سرنوشت و امور انسانی صورت گرفت ولی هیچکدام با موفقیت همراه نبود. در 1937 فارنزورث نتوانست هیچ تناظری بین قریحه هنری و نشان طالع با خورشید در نشان لیبرا (میزان) برای تاریخ های تولد 2000 نقاش و موسیقیدان مشهور پیدا بکند. بُک و مِیال (1941) در بین دانشمندان فهرست شده در راهنمای دانشمندان the american Men of Science به چیرگی هیچ یک از نشان های منطقه البروج برنخوردند. بارث و بِنت (1973) برای بررسی اینکه "آیا تعداد مردانی که تحت تاثیر سیاره بهرام (مریخ) متولد شده بودند و شغلی لشگری را برگزیده بودند بیشتر از آنانی است سراغ شغلی غیرنظامی رفته بودند" دست به مطالعه آماری زد. آنان هیچ رابطه ای را پیدا نکردند. مک گِروی (1977) با استفاده از تعداد بسیار زیادی تاریخ تولّد، جدولی از دانشمندان و سیاستمداران تهیه کرد( در مجموع 16634 دانشمند و 6475 سیاستمدار) که در هر روز سال زاده شده بودند و محض نمونه حتی یک نشان اختربینانه که تاثیر اجرام آسمانی را بر شخصیت و سرنوشت انسان ها نشان بدهد پیدا نکرد. در مطالعه جدید دیگری باستِدو (1978) به طور آماری بررسی کرد که آیا انسان هایی با خصلت هایی نظیر قابلیت رهبری، آزادیخواهی، محافظه کاری، هوشمندی و 30 متغیر دیگر، که بسیاری از آنها به تاثیر اجرام آسمانی و صور فلکی منتسب می شدند تمرکزی در تاریخ های تولد خاصی دارند یا خیر، نتیجه کاملاً منفی بود. پژوهش های جدیدتر (کالور و ایانا) برای تعیین اینکه آیا ادعای اختربینان و طالع بینان مبنی بر وجود همبستگی بین نشان خورشید (منطقه ای که وقتی شما متولّد میشوید خورشید در منطقه البروج آنجاست) و ویژگی های بدنی از صدها نفر نظرسنجی کردند. بر خلاف آنچه مجریان برنامه فریب عمومی تمایل دارند باور کنیم ، هیچ مجموعه ای از ویژگی های جسمانی حتی با یکی از نشان ها هم جور نشدند. حتی اگر تمامی تغییراتی که طالع بینان دوست دارند در این آزمون ها لحاظ کنیم باز هم نتایج کماکان منفی خواهد بود. در پژوهش جونوس نابلیت در باب اینکه آیا روابط زاویه ای بین سیارات می تواند ویژگی شخصیتی یک فرد را پیش بینی کند یا خیر ، هیچ کدام از پیش بینی های طالع بینان با داده ها مورد تایید قرار نگرفتند. در مطالعه ای که در Natur انتشار یافت، شان کارلسن فیزیکدان، به 30 اختربین معروف آمریکایی و اروپایی جداول زادگاهی 116 سوژه را ارئه کرد. برای هر سوژه به طالع بینان سه شرح شخصیتی ارائه شد، یکی مربوط به سوژه و دو تای دیگر با انتخاب تصادفی، آزمونی استاندارد برای اندازه گیری ویژگی شخصیتی در این برنامه لحاظ شد. وظیفه طالع بینان انطباق دادن جدول زادگاهی سوژه با شرح شخصیتی او بود. طالع بینان تنها در 34% موارد موفق بودند ، بعبارتی اگر کسی تنها حدس هم میزد به همین مقدار می رسید.

در بخش های بعدی به موضوعاتی نظیر طالع بینی و فالگیری ، مهرهء مار و ... خواهیم پرداخت.

برگرفته از تاربرگ "شبکه ی فیزیک هوپا"http://www.hupaa.com/20120512060543006/%D9%81%D9%87%D9%85-%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D9%88-%D8%AA%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C-3

منابع:
1- پیمایش فهم عمومی از علم و فناوری: مطالعه موردی شهروندان تهرانی - فصلنامه علمی-پژوهشی سیاست علم و فناوری - سید محمدامین قانعی راد، ابوالفضل مرشدی، سال سوم، شماره 3، بهار 1390
2- جامعه شناسی فال بینی - دکتر فاضلی
3- فلسفهء علم – رودولف کارناپ – ترجمه یوسف عفیفی
4- چگونه دربارهء چیزهای عجیب بیندیشیم – تئودور شیک، لوئیس وُن ترجمه رامین رامبد ویرایش چهارم
5- نظریه کوانتومی – جان پاکینگ هرن – ترجمه حسین معصومی همدانی
6- روش تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی – دکتر علی دلاور
7- پدیده های پارانرمال – سیلویا براون – ترجمه سید مجتبی مرتضوی
8- فلسفهء علم – تکامل تاریخی مفاهیم علمی و پیامدهای فلسفی آنها – نیکلاس کاپالدی –ترجمه دکتر علی حقی
9- فیزیک، اندیشه ها و یافته ها – لارنس براگ – ترجمه محمدرضا خواجه پور
10- درآمدی به فلسفه – چاپ هشتم - دکتر میرعبدالحسین نقیب زاده
11- علم چیست؟ فلسفه چیست؟ - دکتر عبدالکریم سروش
12- کتاب کلیات کنزالحسینی – مکتب عربیه – چاپ پاکستان
13- معصومی، غلامرضا. "فال و فالگیری ـ دعاو جادو ـ دردهات شاه‌آباد غرب". دوره 5، ‌ش 55 (اردیبهشت 46)
14- سنگهای شفابخش

بخش های پیشین: 

https://www.facebook.com/photo.php?fbid=432323450164690&set=a.399143593482676.92903.144705372259834&type=3&theater

https://www.facebook.com/photo.php?fbid=432661423464226&set=pb.144705372259834.-2207520000.1353866767&type=3&src=https%3A%2F%2Ffbcdn-sphotos-g-a.akamaihd.net%2Fhphotos-ak-prn1%2F20187_432661423464226_942734012_n.jpg&size=345%2C260